Mag je liegen op werk?
Vraagstuk
Eén ding is zeker: iedereen liegt. Onderzoek toont aan dat we dit gemiddeld meerdere keren per dag doen. Soms om fouten te maskeren, onszelf beter voor te doen, of om aardig gevonden te worden.
Op het werk is dit niet anders. Denk aan cv’s. Wie op zoek is naar een nieuwe baan, wil een perfect cv presenteren. Een periode van werkloosheid wordt dan al snel omgedoopt tot een “sabbatical.” Sommige mensen liegen zelfs over behaalde diploma’s om de waarheid mooier te laten lijken.
Ook komen leugens voor over werkdruk, gewerkte uren, of salesactiviteiten. Dit zie je vaak bij bedrijven die verwachten dat werknemers hun uren verantwoorden. Het is moeilijk om precies bij te houden wat je acht uur lang hebt gedaan, waardoor mensen sneller geneigd zijn om dingen te verzinnen. Liegen over ziekte is daarnaast een veelvoorkomend verschijnsel.
Mag liegen op het werk eigenlijk wel?
Zonder harde regels wordt dit vaak stilzwijgend geaccepteerd. Zaken als zwangerschap, sollicitaties bij andere bedrijven, persoonlijke omstandigheden, of “overselling” in sales – zoals overdrijven hoeveel medewerkers of internationale klanten een bedrijf heeft – worden regelmatig verzwegen of mooier gemaakt. Soms wordt er dan een leugen om bestwil verteld.
Misschien zouden we minder vaak liegen als we meer onszelf konden zijn op het werk. Wanneer je eerlijk durft te zeggen dat je bijvoorbeeld op zondag naar een festival bent geweest, voel je je op maandag minder ongemakkelijk. Of als je liefdesverdriet hebt en dat kunt benoemen, zonder je ziek te hoeven melden, kunnen collega’s meer begrip tonen als je wat afwezig bent op het werk.
Zolang de werkomgeving een plek is waar je je voortdurend moet bewijzen en aan bepaalde normen moet voldoen, zal liegen vaak voorkomen. Een groot nadeel hiervan is dat het echte probleem vaak niet erkend wordt: als je telkens liegt over te laat komen, pak je de oorzaak (bijvoorbeeld eerder van huis gaan) niet aan.
Dus:
Een beetje liegen hoort erbij, ook op het werk. Een leugentje om eigen bestwil kan soms voordelen hebben. Pas echter op dat dit niet structureel wordt, omdat je hierdoor mogelijk oplossingen voor onderliggende problemen mist. Bovendien kan het steeds moeilijker worden om feit van fictie te onderscheiden als je te veel gaat geloven in je eigen leugens.
Creëer een werkomgeving waarin mensen zichzelf kunnen zijn en waarin open communicatie en ruimte voor eerlijkheid centraal staan. Steeds vaker speelt een vertrouwenspersoon hierin een belangrijke rol.
Heb jij wel eens een leugen om bestwil verteld?